Stadhuisplein, Purmerend

Het plein voor het stadhuis van Purmerend heeft een metamorfose ondergaan. Auto’s staan tegenwoordig in een ondergrondse parkeergarage en het plein zelf is een vergroend wandelgebied geworden, aangekleed met bomen, plantenbakken en royale banken. Modernista leverde de openbare verlichting: de gemeente Purmerend koos voor de meervoudige NYX 330 van Focus Lighting.

De bewoners van het verzorgingshuis aan het Stadhuisplein in Purmerend hebben tegenwoordig een heel ander uitzicht. Voorheen keken ze uit over een bestraat gebied vol geparkeerde auto’s. Tegenwoordig wonen ze aan een groene stadstuin, waar het heerlijk recreëren is. “Het plein was tot twee jaar terug vooral functioneel ingericht”, aldus Dennis Engelbrecht, strategisch beheerder Openbare Verlichting en Verkeer bij de gemeente Purmerend.

“Er waren parkeerplaatsen, er was een vijver met een kunstwerk en een fietsenstalling. Functioneel, maar kil. Toen vanwege toenemende drukte in de stad de behoefte aan meer parkeergelegenheid ontstond, bood dat een mooie kans om het plein voor het stadhuis opnieuw in te richten.”

Klimaatadaptief

Onder het plein is een tweelaagse parkeergarage aangelegd, die in het najaar van 2023 is geopend. De parkeergarage biedt plek aan ruim driehonderd auto’s. Het terrein voor het stadhuis, bovenop de parkeergarage, is nu flink vergroend. Het is een wandelgebied geworden met volwassen bomen, bakken vol planten, grote houten banken en diverse paden. Om het verdwijnen van de vijver te compenseren en toch voor voldoende waterafvoer te zorgen, is een uitgebreid waterretentiesysteem aangelegd. Het plein is hierdoor klimaatadaptief en voorbereid op eventuele zware regenval.

“Een visitekaartje voor de gemeente”, noemt werkvoorbereider Frank Akerboom van de gemeente Purmerend het nieuwe plein. “Het stadhuis is het gezicht van je stad. Het is fraai dat dit nu een heel andere, groene en tijdloze entree heeft gekregen.”

Robuuste constructie

Als werkvoorbereider heeft Frank vanuit het eigen ingenieursbureau van de gemeente Purmerend meegedacht over de openbare verlichting van het vernieuwde stadhuisplein. “Het was erg leuk om een lichtplan te mogen maken voor je eigen stad en het gebied waarop je dagelijks zelf uitkijkt. Omdat het dek bovenop de parkeergarage maar vijftig centimeter dik is, moesten we goed nadenken over de te plaatsen lichtmasten. Dat is nog wel een puzzeltje geweest. In overleg met Modernista en de leverancier van de masten, PMF, hebben we een speciale voet aan de masten gemaakt, zodat we toch een stevige en robuuste constructie hebben.”

Vrij vroeg in het traject is gekozen voor de meervoudige armaturen van NYX 330 van de Deense fabrikant Focus Lighting. “De NYX 330 is beschikbaar als paaltop- en als wandarmatuur. Door de gesatineerde afscherming en de verdiept gemonteerde led-unit genereert dit armatuur een comfortabel lichtbeeld, zelfs bij lage lichtpunthoogtes. Dat is ideaal voor het aangenaam verlichten van ons Stadhuisplein. Omdat de parkeergarage 24/7 is geopend en de ingangen van de garage meegenomen zijn in het groen, willen we permanente verlichting op het plein bieden. Vanaf elf uur ’s avonds wordt de verlichting wel gedimd naar zestig procent.”

“Vanaf elf uur ’s avonds wordt de verlichting wel gedimd naar zestig procent.”

Aanvankelijk dacht men de nieuwe armaturen aan de oude masten op het plein te bevestigen, maar door de complete herinrichting is ook voor nieuwe masten gekozen. “In overleg met Karres en Brands, de landschapsarchitect van het plein, hebben we voor grijze masten gekozen, die goed passen bij de gemêleerde bestrating van het plein en zo al met al een strakke uitstraling geven.”

De oude masten worden elders in de gemeente hergebruikt. “Daar houden wij van: materialen die nog bruikbaar zijn, geven wij een tweede leven. Daarom zijn we ook blij met armaturen zoals de NYX. Als we deze over 25 jaar moeten vervangen, kunnen we ze refurbishen. Zo zorgen we voor zo min mogelijk afval.” Aan de nieuwe masten zijn één, twee of drie armaturen bevestigd, afhankelijk van de plek op en de functie van het plein. “Een voetgangersgebied of een fietspad vragen om meer verlichting dan bijvoorbeeld een groener gedeelte van het plein.”

Openbare stadstuin

Vanwege de doorgaande routes langs het plein is er veel sociale controle. “Het plein kent een open karakter, wat voor veel zichtbaarheid zorgt. Daarnaast hebben we gekozen voor robuuste materialen én voor de juiste verlichting”, aldus Dennis. “Al die keuzes dragen bij aan het creëren van een fijne openbare ruimte. Het Stadhuisplein van Purmerend is een openbare stadstuin geworden, waar iedereen zich de hele dag door welkom kan voelen.”

“Al die keuzes dragen bij aan het creëren van een fijne openbare ruimte.”